Koorddansen

Als een koorddanser die het gevecht met de zwaartekracht verliest, zo dook de prijs van olie afgelopen weken naar beneden. Dat kwam als een verrassing, want sinds medio december was er juist sprake van een zeer stabiele performance nadat de OPEC-leden onder leiding van Saudi-Arabië een productiebeperking overeenkwamen.

Speculanten, die waren ingedut door de saaie vertoning van afgelopen maanden, zijn duidelijk wakker geschud. En dat zijn er heel wat, want data van de Commodity Futures Trading Commission liet begin deze maand de hoogste netto long-positionering in olie van de afgelopen tien jaar zien.  Inmiddels proberen deze speculanten het schouwspel in rap tempo te verlaten, wat resulteert in verdere verkoopdruk.

Wankelen

Er is een aantal factoren die de olieprijs aan het wankelen hebben gebracht. De oliemarkt heeft met de schalie-olie industrie in de Verenigde Staten er een wendbare producent bijgekregen, die in staat is snel in te springen op prijsschommelingen. Na de sterke prijsdaling afgelopen jaren, zorgde de herstellende olieprijs in de zomer 2016 ervoor dat er weer nieuwe boorinstallaties werden ingezet. Volgens Baker Hughes, een dienstverlener in de olie-industrie, zijn we sinds het dieptepunt in mei 2016 van 408 naar 768 boorplatforms gestegen. Nog steeds een schamele 40% van de operationele capaciteit die de US schalie-olie industrie in september 2014 liet optekenen, maar deze toename betekent wel dat er een nieuwe golf van productie onderweg is.

De behendigheid van de nieuwe spelers komt ook voort uit de voortdurende innovatie in de schaliesector, waardoor de kosten per eenheid product gestaag dalen. Zo worden militaire sonartoepassingen gebruikt om de aardlagen vooraf beter in kaart te brengen waardoor de boringen efficiënter verlopen.  De break even-prijzen in het bekende Bakken veld zijn dan ook gedaald van $66 in 2013 naar $29 in 2016. Niet verwonderlijk dat een olieprijs die een tijdlang boven de $50 hangt nieuw aanbod uitlokt.

Uitdaging

Bovenstaande ontwikkelingen in de Verenigde Staten lijken het 13-koppige OPEC-kartel wederom uit te dagen op een moment dat OPEC mikt op een rustig in evenwicht brengen van vraag- en aanbod. OPEC heeft nu een aantal opties. Het kan de bestaande productieniveaus handhaven, de productieniveaus nog verder onder de in december afgesproken waarden terugbrengen of agressief tegenspel bieden door de kraan juist verder open te zetten om zo marktaandeel te behouden: een herhaling van de strategie in 2014/15.

Tegen de achtergrond van een breed gedragen economische expansie is die laatste strategie misschien verleidelijk, omdat marktaandeel behouden kan worden zonder dat de olieprijs weer naar $30 daalt. Maar geteisterde OPEC-leden als Venezuela en Nigeria zullen hier niet warm voor lopen, en ook de Saudi’s zitten niet te wachten op verdere uitholling van buitenlandse deviezenvoorraden. Daarbij is de les van afgelopen jaren dat het uit de markt duwen van de schalie-olie sector in de Verenigde Staten door een aanbodschok een weerbarstige klus is, zeker nu een door oliemagnaten omgeven Trump daar aan het roer staat. Waarschijnlijker is dat OPEC hoopt met handhaving van de huidige productieniveaus het laatste overtollige aanbod richting jaareinde uit de weg te ruimen. Maar juist een strategie die zo gericht is op handhaving van de status quo zal ervoor zorgen dat ‘koorddanser’ olie komende tijd nog weleens van het koord valt.

Het bericht Koorddansen verscheen eerst op The Asset.

Lees hier het hele artikel