‘In Rusland gaat het erom spannen’

Rust. Dat is wat ik na een week op Russische bodem merkwaardig genoeg voelde. Op zich is dit een opmerkelijke prestatie. Gezien de gekelderde olieprijzen en de door het Westen opgelegde sancties had ik juist verwacht dat Rusland zich inmiddels in een regelrechte crisis zou bevinden.

Het feit dat de economie zich in een recessie bevindt en niet in een zwart gat kan als goed nieuws worden beschouwd. Mensen hebben nog steeds werk, bedrijven hebben het wat moeilijk maar gaan niet failliet, de restaurants zitten vol en president Vladimir Poetin is nog steeds populair. Rusland wordt zo vaak met crises geconfronteerd.

Misschien heeft het land daardoor geleerd om er beter mee om te gaan. Toen ik in Moskou was, werd er nauwelijks over westerse sancties of Oekraïne en Syrië gesproken. Hoewel de sancties de toegang tot bepaalde artikelen in Russische winkels wel degelijk hebben beperkt, blijkt de impact van de aanzienlijke daling van de olieprijzen en de resulterende val van de roebel veel ernstiger.

Sancties

Het Russische volk ziet slechts beperkte voordelen in een opheffing van de sancties. Dat sluit aan bij ons standpunt. Volgens mij is circa 80% van de schade aan de Russische economie vorig jaar het resultaat van de lagere olieprijzen en kan slechts 20% worden toegeschreven aan sancties. De enige sector die geen baat zou hebben bij een opheffing van de sancties is de landbouw, waar de binnenlandse investeringen aanzienlijk zijn toegenomen.

De Russische macro-economische omgeving is verrassend gunstig. De werkloosheid blijft stabiel, het land heeft dit jaar nog steeds een overschot op de lopende rekening en de buitenlandse valutareserves dalen niet langer en vertegenwoordigen nu een veel groter deel van het bbp dan een jaar geleden. Ook het saldo op de lopende rekening zou inmiddels in verschillende olieprijsscenario’s positief moeten blijven.

De stijging van de inflatie was het afgelopen jaar het grootste probleem, vooral in de voedingssector. Dit weegt flink door op de consument. En in 2016 zal het reëel beschikbaar inkomen opnieuw dalen. Bij bepaalde segmenten van de Russische bevolking wordt 50% van het beschikbaar inkomen nu uitgegeven aan voedsel.

Wij verwachten vanaf 2016 een drastische daling van de inflatie tot eind 2017. Het is dus mogelijk dat de inflatie opnieuw het streefdoel van de centrale bank haalt. Maar dat kan alleen gebeuren als de olieprijs stabiliseert en uiteindelijk ook de roebel.

Belangrijk jaar

Hoewel de Russische centrale bank momenteel niet tussenbeide komt, verwachten wij in de komende twaalf tot achttien maanden verdere renteverlagingen. Daarnaast maken we ons zorgen over het Russische begrotingsevenwicht. Het is in eerste instantie misschien niet duidelijk waarom, aangezien de overheidsschuld 13% van het bbp bedraagt en we in een wereld van kwantitatieve versoepeling leven.

Maar het Russische ministerie van Financiën en de Russische centrale bank zijn bijna ‘Germaans’ in hun doctrines en beleid. Voor het ministerie van Financiën is een aanzienlijke verhoging van de overheidsleningen onaanvaardbaar. Met dat in het achterhoofd zouden we ofwel een verlaging van de uitgaven of een verhoging van de belastingen verwachten.

Zolang Poetin bij de bevolking nog steeds hoog scoort, wordt er in Moskou nauwelijks over politiek gepraat. Dit wordt echter een belangrijk jaar. Niet alleen zijn er de Doemaverkiezingen, maar ook is er minder internationale afleiding, aangezien de internationale spanningen over Oekraïne enigszins zijn afgenomen. Dit betekent dat de bevolking haar aandacht weer op de binnenlandse problemen kan vestigen. Bijgevolg is het mogelijk dat Poetin dit jaar aan populariteit zou kunnen inboeten.

Sterk aandelenpotentieel

Bij mijn terugkeer uit Moskou was ik nog steeds overtuigd over het opwaartse potentieel van Russische aandelen. Het is voor beleggers momenteel belangrijk niet te proberen het opwaarts potentieel te berekenen, want dat is duidelijk. Als de olieprijzen stabiliseren of opnieuw een bereik halen van 50 tot 60 dollar per vat, dan zou de Russische munt sterk stijgen, dan zou de inflatie dalen en dan zou de Russische centrale bank de rente vrij agressief verlagen.

In dat geval is het waarschijnlijk dat Russische aandelen, die inmiddels tegen bodemwaarderingen worden verhandeld en die vooral sinds de invoering van de sancties in de portefeuilles van buitenlandse beleggers ondervertegenwoordigd zijn, wereldwijd tot de best presterende aandelen zouden kunnen behoren.

Maar wat gebeurt er als de olieprijs daalt tot onder 20 dollar? Vanwege de vrij zwevende wisselkoers en de door export gedomineerde economie zullen de aandelenkoersen dalen, maar komt er geen instorting van de economie zoals in het verleden.

De situatie lijkt veel veerkrachtiger en het economisch beheer lijkt competenter. En daarom denk ik dat de Russische economie, net als beleggers in Russische activa, ten volle zullen kunnen profiteren wanneer de olieprijzen een bocht maken.

Het bericht ‘In Rusland gaat het erom spannen’ verscheen eerst op The Asset.

Lees hier het hele artikel