Keith Wade (Schroders): ‘Gaat inflatie opnieuw scherp omhoog’

De zestiger jaren staan vooral bekend vanwege de sociale hervormingen, politieke oproer en oorlog. De meeste mensen zijn al vergeten dat het ook de tijd was waarin de inflatie in de tweede helft van het decennium plots scherp steeg. Volgens Keith Wade, hoofdeconoom bij Schroders, zitten daar interessante lessen in voor beleggers van nu.

Volgens Wade zal een stijgende inflatie een issue worden voor de markten in 2018. Hij is in zijn overtuiging gesterkt door de recente stijging van de olieprijs. Maar ook de kerninflatie, die olie- en voedselprijzen buiten beschouwing laat, zal stijgen omdat oplopende arbeidskosten en capaciteitsbeperkingen een rol gaan spelen in de late economische cyclus. Bedrijven moeten hun prijzen sneller gaan verhogen.

Phillips-curve gecrasht?

Net als in de zestiger jaren heerst er verbazing over de relatief lage inflatie, terwijl er krapte heerst op de arbeidsmarkt. Wade verklaart de gebroken relatie tussen werkloosheid en inflatie uit een mix van structurele factoren, zoals globalisering en de toenemende impact van technologie, en de problemen om de arbeidsmarkt juist te meten. Ook in de zestiger jaren bleef de inflatie in de VS lange tijd onbewogen onder de economische ontwikkelingen voordat deze ineens scherp steeg. De werkloosheid daalde in de eerste helft van dat decennium van 7% tot 3,5%, maar dat had aanvankelijk weinig impact op de loonontwikkeling. Na 1965 kwam echter de omslag, toen stegen de prijzen significant en de kerninflatie liep op tot 6% tegen het einde van het decennium.

Expansie in een late cyclus

De inflatie werd in de jaren ‘60 aangejaagd door oplopende overheidsbestedingen voor de financiering van de oorlog in Vietnam en het binnenlandse Great Society-programma. De extra economische stimulans drukte de werkloosheid nog verder omlaag tot het punt waarop de lonen en prijzen begonnen te stijgen. Vandaag de dag is de mate van stimulering niet dezelfde, maar wat wel overeenkomt is de combinatie van significant oplopende overheidsbestedingen in een late economische cyclus. Dit jaagt de vraag in de VS verder aan in een economie die steeds meer tegen zijn beperkingen gaat aanlopen.

In de jaren ‘60 speelden nog twee andere factoren een rol. Ten eerste was er een enorme stijging van de uitgaven in de gezondheidszorg door de introductie van Medicare en Medicaid-programma’s en ten tweede verkrapte de Fed het beleid niet snel genoeg om de stijgende inflatie de kop in te drukken en voedde zodoende de verwachting dat er nog veel renteverhogingen zouden volgen, waardoor een loon-prijsspiraal op gang kwam. Momenteel neemt de inflatie in de gezondheidszorg juist af en heeft het beheersbaar houden van de inflatie een hogere prioriteit gekregen bij de Fed, maar nog altijd bestaat het risico dat de centrale bank achter de feiten aanloopt en de controle over inflatie tijdelijk verliest.

Powell vs politieke druk

Vaak worden achteraf vergissingen aan het licht gebracht. Aan het einde van de jaren ‘60 bestond de overtuiging dat het werkloosheidscijfer verder zou kunnen dalen, maar uit recent onderzoek zou blijken dat de economie reeds boven haar capaciteit opereerde. Het debat van vandaag weerspiegelt dezelfde onzekerheid. Enige geruststelling kan worden gevonden in het feit dat de vorige Fed-voorzitter, Janet Yellen, vorig jaar de rente bleef verhogen, ook al beleef de inflatie achter bij haar doelstelling. Het valt nog maar te bezien of de nieuwe voorzitter van de Fed, Jerome Powell, dezelfde vastberadenheid aan de dag kan leggen, aangezien de politieke druk om het beleid accommoderend te houden alleen maar zal toenemen naarmate de VS in de richting van de tussentijdse Congresverkiezingen en de volgende presidentsverkiezingen in 2020 beweegt.

Ramingen volgens Trading Economics

Lees hier het hele artikel