Markten prijzen gewijzigd sentiment in

Vorige week vroegen we ons af of de Verenigde Staten op weg waren naar een recessie en we concludeerden dat dit onwaarschijnlijk was. De cijfers waren ook deze week gemengd, maar een hogere detailhandelsverkoop pleit toch voor beterschap. De recentste winstrapporten van de bedrijven waren echter alles behalve positief voor aandelen.

Vooralsnog rapporteerde een teleurstellend aantal bedrijven in de VS en Europa beter dan verwachte winst- en omzetcijfers en op jaarbasis is de winst per aandeel in de VS, Europa en de opkomende markten gestaag gedaald. Toch is een verdere verslechtering volgens ons al ruimschoots in de koersen van aandelen uit de ontwikkelde markten ingeprijsd.

Een enkel cijfer doet de trend niet keren, maar de recentste cijfers voor de detailhandelsverkoop in de VS waren wel hoopgevend. De reële groei werd afgeremd door de lagere benzineverkoop. De kerncijfers die gebruikt worden om het bbp te berekenen waren echter beduidend beter. De inflatie was vermoedelijk bescheiden of zelfs negatief, dus de stijging wijst op een aantrekkende consumptie. Niet alleen de recent positieve looncijfers waren goed nieuws voor de huishoudens, ook de stijgende koersen van financiële activa, de hogere huizenprijzen en de lage energieprijzen kwamen hun financiën ten goede.

Sterke arbeidsmarkt

Nadat ze wekenlang stegen, zijn de eerste aanvragen van een werkloosheidsuitkering nu sterk gedaald. Dat wijst op een sterke arbeidsmarkt wat normaal gesproken de consumptie aanwakkert.

Niet alle cijfers waren goed. Begin februari daalde het consumentenvertrouwen. Voorts bleef de Empire-index van de verwerkende industrie zeer zwak en kreeg het vertrouwen onder huizenbouwers een deuk. Dat was mogelijk een gevolg van de turbulentie in de financiële markten, maar belangrijker was dat de rente op hypotheekleningen niet is gestegen waardoor de gevolgen van de krappere financiële voorwaarden beperkt blijven.

Groei eurozone stabiliseert

De bbp-groei van de eurozone stabiliseerde, wat om twee redenen goed was. Ten eerste kwam de groeivertraging tot stilstand. Ten tweede stelden de voorlopende indicatoren inderdaad al langer een sterkere groei in het vooruitzicht, al bleek dat niet uit bepaalde reële indicatoren zoals de industriële productie en de detailhandelsverkoop. Een stabiele groei was dus meer dan sommigen hadden verwacht.

Uit de landencijfers blijkt dat de groei nog altijd ongelijkmatig verdeeld is. Het Duitse bbp is nu 5,5% hoger dan op zijn piek voor de financiële crisis, maar de Franse economie groeide slechts met 2,7%. Griekenland blijft vastzitten in een depressie en zag zijn bbp met meer dan een kwart krimpen.

Begrotingstekort Spanje

Ondanks een recent sterke groei blijft Spanje 4,6% onder zijn piek. De regering kampt met een begrotingstekort dat in 2015 opliep tot 4,8% van het bbp. Dit tekort terugdringen wordt een lastige opdracht. De Europese Commissie verwacht dan ook dat het land ook dit jaar de drempel van 3% overschrijdt. De Italiaanse economie moet nog 8,9% groeien om zijn hoogtepunt van voor de crisis te bereiken. Hier lijdt de banksector onder het grote aantal slechte leningen.

De groei lijkt dus op het eerste gezicht stabiel, maar er zijn aanzienlijke risico’s. Er rijst twijfel over de doeltreffendheid van het onorthodoxe monetaire beleid, terwijl de Europese Centrale Bank (ECB) na zijn zinspelingen op nieuwe maatregelen de beloftes in maart wel moet inlossen. Volgens ons is een verdere verlaging van de (al negatieve) depositorente waarschijnlijk, net zoals wijzigingen in het programma voor activa-aankopen.

Zwakke cijfers Azië

Het Japanse bbp kromp in het vierde kwartaal meer dan verwacht, vooral door de scherpe daling van de privébestedingen. De bedrijfsinvesteringen stegen de vorige kwartalen, maar zwakke orders in de machinebouw wekten twijfel over de duurzaamheid van dit herstel. Ook is er echte twijfel gerezen over de doeltreffendheid van het ‘Abenomics’-beleid dat de groei en de inflatie moet aanwakkeren. De werkloosheid is laag, maar de lonen en de inkomens van huishoudens stijgen niet. De kerninflatie lijkt ver onder de doelstelling van 2% van de Bank van Japan (BoJ) verankerd.

De handelscijfers van vroeg rapporterende opkomende economieën waren per saldo zwak. De meeste cijfers luiden in Amerikaanse dollar, maar zelfs in lokale valuta is de export gedaald. De zwakte is dus niet gewoon een tijdelijke dip. Een aantal landen heeft aan concurrentiekracht ingeboet en de meeste landen lijden onder de gevolgen van de Chinese groeivertraging en de bescheiden groei in de VS, Europa en Japan.

Kredietgroei China

Niet alleen het bankkrediet, maar ook de emissies van obligaties en aandelen zijn aanzienlijk gestegen. Dat is echter niet noodzakelijk alleen goed nieuws. Ten eerste was de stijging zo sterk dat er de volgende maanden een terugval dreigt. Ten tweede heeft de People’s Bank of China voorafgaand aan het Chinese Nieuwjaar zeer veel liquiditeit verstrekt. Ten derde evolueerde de sterke kredietgroei niet synchroon met andere, mogelijk stabielere indicatoren. Tot slot verergert de sterke kredietgroei het Chinese schuldprobleem alleen maar, ook al worden er met het verstrekte geld haalbare projecten gefinancierd.

Marktperceptie gewijzigd

Recent werd de markt steeds sceptischer over het monetaire beleid. Sinds de BoJ een negatieve rente eerst afzwoer en daarna toch invoerde, steeg de yen met 5,8% tegenover de Amerikaanse dollar en gaf de Topix-aandelenindex 10,5% prijs. Begin december heeft de ECB zijn beleid versoepeld en een verdere versoepeling in maart in het vooruitzicht gesteld. Toch is de euro met 5,0% gestegen en de Stoxx 50 met 14% gedaald. In de VS wordt een beleidsverkrapping nu pas veel later verwacht. Niettemin verloor de S&P500 maar liefst 9%.

Zullen de markten nu weer meer oog krijgen voor de fundamentele factoren, zodat aandelen en andere risicovolle beleggingsklassen opnieuw stijgen bij goede cijfers en dalen bij slechte cijfers? Fundamenteel lijkt de Amerikaanse economie er niet zo slecht aan toe als de markten vrezen, zeker als de Fed de renteverhogingen inderdaad zoals verwacht uitstelt.

Lage winstcijfers

Op basis van de recentste winstcijfers van de bedrijven overtrof driekwart van de Amerikaanse bedrijven de verwachtingen die wel niet al te hoog waren. De gerapporteerde winsten per aandeel vielen terug door de steile dalingen in de energiesector en de meer bescheiden verliezen in basismaterialen. Ook industriële ondernemingen, nutsbedrijven, financiële diensten en technologie rapporteerden lage winstcijfers. Op basis van de stijgende loonkosten en de hogere spreads op bedrijfsobligaties houden we rekening met verdere druk op de winstmarges van Amerikaanse bedrijven. In Europa daalden de winsten per aandeel jaar op jaar met ruim 10%.

We blijven overwogen in aandelen, minder om fundamentele redenen dan vanuit tactisch oogpunt. Het marktsentiment lijkt ons al te pessimistisch. Er zijn enorm veel shortposities en de verkoopgolf lijkt overdreven.

We hebben onze overwogen positie in Europese smallcaps versus vastgoed uit de ontwikkelde markten beëindigd. Amerikaans vastgoed profiteerde van de gewijzigde renteverwachtingen. Op de korte termijn zou de marktomgeving voor vastgoed al met al gunstig moeten blijven.

Het bericht Markten prijzen gewijzigd sentiment in verscheen eerst op The Asset.

Lees hier het hele artikel