Paniek? Turkse crisis duurt al 10 jaar. Euro/lira is +300%

De Turkse monetaire crisis kan vergaande gevolgen hebben voor Europa, wat tot uitdrukking komt in de daling van de euro/dollar naar 1,1457.

Het testen van de historische bodems is een signaal dat de markten zich voorbereiden op het ergste. Vandaag steeg de euro/lira met 6,1% naar 6,7745, waardoor het verlies voor de lira over de afgelopen 12 maanden is opgelopen tot 63%. De knappende lira-puist doet Bart Hordijk, valuta-analist bij Monex Europe, denken aan de crisis van de Russische roebel in 1998 en die van de Argentijnse peso in 2001. “President Erdogan, zijn minister van financiën en de Turkse Centrale Bank moeten nu iets doen om een volledige escalatie van deze valutacrisis te vermijden.” Het balletje is zichtbaar gaan rollen nadat de VS met sancties heeft gedreigd, omdat Turkije de Amerikaanse pastor Andrew Brunson niet wil vrijlaten.

Al 300% gestegen

Het rendement op 10 jarige Turkse staatsleningen is in de afgelopen 12 maanden met iets meer dan 80% gestegen tot 18,85%, dus sterker dan de lira tegenover de euro is gedaald. Dat lijkt aan te geven dat alleen een extreem sterke stijging van de rente een verdere val van de lira kan afremmen. In de afgelopen 10 jaar is de euro/lira met bijna 300% gestegen, zodat men zich ook zou kunnen afvragen of de huidige onrust niet het einde is van een crisis die eigenlijk al 10 jaar geleden woekerend is ingezet.
Tegen deze achtergrond is het van de zotte dat de ECB pas nu haar bezorgdheid heeft uitgesproken over de exposure van de Turkse crisis. Spaanse banken hebben volgens een onderzoek van de Financial Times voor 83 miljard dollar uitstaan in Turkije, Franse banken voor 38 miljard dollar en Italiaanse banken voor 17 miljard dollar. In feite is dat te overzien, maar dat geldt niet voor de gevolgen van de migranten die Turkije zullen ontvluchten en op zoek zullen gaan naar betere oorden in Europa. Daar zal toch rekening mee moeten worden gehouden, want Erdogan heeft geen succesvol economisch beleid gevoerd met fiscale impulsen, een groeiende inflatie (15,9%), een ongewenst hoge schuldenlast van rond de 200% voor overheid en particulieren tegen een Europees gemiddelde van 150% en ongewenst interventies en bemoeienis van Erdogan met het beleid van de centrale bank. Nieuwe, ondersteunende, crisis bezwerende maatregelen zullen daarom met argusogen worden bekeken.

80% van de beurswaarde verloren

Turkije ontkomt niet aan het nemen van onpopulaire maatregelen. Dat zal gevolgen hebben voor het handelsoverschot van 63 miljard euro dat Europese landen hebben met hun handel met Turkije. En de Turkse aandelenmarkt? De XU 100 mag dan nog geen 5% lager staan dan 10 jaar geleden, maar vergeet niet dat euro/lira in dezelfde periode met 300% is gestegen. Dat betekent dat een euro-belegger 80% van zijn vermogen heeft zien verdampen als hij in 2008 Turkse aandelen had gekocht.

Lees hier het hele artikel