Nieuwe kansen voor beleggers in water

De belofte van de Verenigde Naties (VN) om uiterlijk in 2030 te voorzien in ‘toegang tot water en sanitaire voorzieningen voor iedereen’ creëert ook beleggingskansen. Nutsvoorzieningen worden geliberaliseerd en overheden gaan in de privésector op zoek naar partners voor de bouw van infrastructuur. Hier schuilt echter ook een gevaar in.

Want in zijn huidige vorm is de doelstelling te vaag omschreven om een geloofwaardig raamwerk te vormen waarbinnen private bedrijven en overheden initiatieven kunnen ontwikkelen. Daarmee dreigt het streefdoel niet meer dan louter een ambitie te worden. In totaal heeft de VN een lijst van zeventien doelstellingen voor duurzame ontwikkeling opgesteld (Sustainable Development Goals of SDG’s) die lidstaten in hun beleid moeten opnemen.

Die SDG’s zijn losjes geformuleerd. Naast de zeventien doelstellingen zijn er meer dan honderd subcategorieën van streefdoelen in uiteenlopende domeinen zoals gendergelijkheid en milieu. Dit is duidelijk een zwakke plek. De doelstellingen voor water en sanitair zijn onvoldoende specifiek en te verreikend. Door de onderverdeling wordt bovendien de indruk gewekt dat het globale doel pas kan worden bereikt nadat alle onderliggende streefdoelen stuk voor stuk zijn afgevinkt.

Aanzienlijke uitdagingen

Technologisch zijn de doelstellingen best haalbaar. Er is alleen geen duidelijke koers. Vanuit een bedrijfsstandpunt is het wachten tot iemand een concrete toekomstvisie ontwikkelt en geld investeert. Tot dan zullen mensen wel met goede bedoelingen blijven vergaderen, maar zonder tactisch plan. En dat precies is wat we nodig hebben.

Niettemin belooft de doelstelling ‘universele en eerlijke toegang tot veilig en betaalbaar drinkwater voor iedereen’ en ‘toegang tot behoorlijke en eerlijke sanitaire voorzieningen en hygiëne voor iedereen’. Die belofte houdt aanzienlijke uitdagingen in. Volgens de VN hebben 2,5 miljard mensen, ruim een derde van de wereldbevolking, geen sanitaire basisvoorzieningen en hebben 748 miljoen mensen geen toegang tot een verbeterde bron van drinkwater.

Het beschreven doel benadrukt dat een ontoereikende infrastructuur en economische tekortkomingen de redenen zijn waarom er elk jaar miljoenen mensen sterven aan ziektes als gevolg van een gebrekkige watervoorziening en sanitair. Om die universele toegang te verwezenlijken, erkent de VN dat er institutionele en financiële beperkingen zijn om het probleem op te vangen en roept ze op tot een ‘mentaliteitsverandering’ die investeringen kan mobiliseren.

De VN haalt zelfs specifiek aan dat private investeringen, naast overheidsgeld, een cruciale pijler vormen om de doelstellingen op het vlak van watervoorziening en sanitair te kunnen realiseren. In totaal is een investering nodig van 0,1% van het wereldwijde bbp, ofwel zo’n 53 miljard dollar over een periode van vijf jaar, aldus de VN.

Privaat geld

Dat de VN erkent dat er voor de privésector een centrale rol is weggelegd om samen met overheden en internationale organisaties te werken aan de verwezenlijking van deze doelstellingen is een reden voor optimisme. In de tussentijd zullen er door de ontwikkelingen nieuwe kansen voor beleggers ontstaan, omdat een klimaat wordt gecreëerd van grotere politieke bereidheid om de watersector te liberaliseren en regelgeving te schrappen die veel beleggers vooralsnog heeft afgeschrikt, zoals maximumprijzen voor watertarieven.

De doelstelling van de VN moet gunstig zijn voor de participatie van de private sector. Zo ontstaan er enorme mogelijkheden op het gebied van technologie. Daarnaast zal er bij nutsbedrijven een grote behoefte ontstaan aan financiering voor facturerings- en metersystemen. Bepaalde landen zullen hiermee aan de slag gaan.

Ook zijn we blij dat de belofte van de VN om te voorzien in toegang tot drinkwater het woord ‘veilig’ bevat. Het aantal mensen zonder toegang tot veilig water bedraagt 1,5 tot 3 miljard, wat de omvang van de uitdaging duidelijk maakt. Vanuit een beleggersstandpunt is het belangrijk dat het probleem als reëel wordt erkend, en niet als een hypothetisch vraagstuk.

Obstakels

Toch zien wij te midden van ons optimisme nog een belangrijk obstakel. Het betreft de traagheid van het overheidsapparaat, vooral in de ontwikkelingslanden. Die traagheid kan een efficiënte realisatie van het doel behoorlijk in de weg zitten.

Het is onwaarschijnlijk dat beleidsmakers concrete en effectieve maatregelen nemen vooraleer de kwestie van toegang tot schoon water en behoorlijke sanitaire voorzieningen de proporties van een volksgezondheidscrisis aanneemt. Helaas is er misschien eerst een humanitaire ramp in een land als India of China nodig voordat er verandering komt.

Het bericht Nieuwe kansen voor beleggers in water verscheen eerst op The Asset.

Lees hier het hele artikel